Dernekleşme Öyküleri

Derneklerin isminde “gençlik” ve “halk” en çok kullanılan sözcüklerdi. Ya en enerjik gruba ya da görece durağan geniş bir kesime ulaşmayı hedefleyen bu dernekler kısa sürede hararetli politik tartışmaların mekânları haline geliyorlardı. Bu durum derneklerde hakim olan siyasal yapıların daha fazla insana ulaşmasını mümkün kılıyordu. Özellikle Türkiye ve hatta dünya siyasetini iyi bilen ya da bildiğini gösterebilen hatiplerin konuşmaları derneklere gelen kitleyi etkiliyor ve hızla bahse konu siyasal örgütlerin etki alanına çekiyordu. Bu durum siyasal hareketlerin büyük ölçüde kadrolarını bu derneklerden çıkarmalarını da mümkün kılıyordu. 

Partizan geleneğinin de aynı dönemde yoğun dernekleşme çalışmaları vardı. Mesela İstanbul’da Devrimci Gençlik Derneği bilinen en eski dernekti ve tam da bu işlevleri nedeniyle tüm sosyalist kamuoyunda (ve muhtemelen sistemin kayıtlarında da) bu geleneğin derneği olarak bilinir hale gelmişti. Hatta henüz Partizan ismi yokken ve henüz geleneğe ‘yasal’ bir isim konulmamışken bu gelenek ‘DeGeDeliler’ olarak bilinir olmuştu. Diğer tüm siyasal gruplar gibi bu gelenek de yıllar içinde politik faaliyete katılacak olan kadrolarını bu derneklerden çıkarmıştı.